Kategori: IVF

Sindromi hiperstimulimi i ovarianëve - OHSS

Ky sindrom ndodh si rezultat i terapise egzogjene me gonadotropinë dhe paraqitet në 1-5 % nga gratë të trajtuara në këtë mënyrë. Rrezik faktori më i madh për zhvillim të sindromit të hiperstimulimit ovarial është PCO sindromi.

Simptomet e OHSS janë:

  • Dhimbje në pjesën e poshtme të barkut
  • Të përziera/ vjellje
  • Rritje të peshës trupore

Rëndesa e simptomeve dallon, mund të jenë të lehtë ose të rëndë.

Tek format e rënda të OHSS ka paraqitje të:

  • Dhimbje të foërtë të barkut
  • Abdomen i distenduar
  • Ascit (Lëng i lirë në abdomen)
  • Dispne (frrzmëmarrje e vështirësuar)
  • Oliguria (sekrecion i reduktuar i urinës)
  • Trombembolizam

Dijagnostikimi bazohet në simptomet e mësipërme si dhe në kontrollin me ultrazë- vezore të zmadhuara, me cista folikulare të shumta, lëng i lirë në abdomen.

Tretmani është në bazë të rëndesës së simptomeve, mund të jetë në ambulantë ose hospitalizim.

Shqyrtime dhe analiza të nevojshme për përfshirjen e personit të siguruar (çifti) në procedurën BPO përmes HIF

  1. Dokumentacion mjeksorë që janë kryer një ose më shumë nga metodat në vijim: HSG dhe/ose laparoskopi dhe histeroskopi, dhe/ose laparotomi; ehografija nuk është metodë provë përveç 4D ultrazërit në shprastirën e mitrës në raste kur:
    • Është vërtetuar faktoir i infertilitetit nga ana e mashkullit, me numër të spermatozoidëve të lëvizshëm dhe të përgatitjes më pak se një milion.
    • Çrregullim i rëndë i faktorit mashkullorë, me më pak se 4% të spermatozoidëve me morfologji normale.
  2. Dokumentacion për kryerjen e analizimit të spermës dy ose më shumë herë me dallim kohor më së paku një muaj ndërmjet në më shumë se një ordinancë shëndetësore e cila ka leje nga ministria e shëndetësisë për kryerjen e këtij aktiviteti, dërsa analiza e fundit të mos jetë kryer para më shumë se një viti nga aplikimi i kërkesës.
  3. Të dhëna për infertilitet në periudhë më së paku tre vjeçe, shërim me moetoda konvencionale, me më së paku katër cikle të realizuar të inseminimit intrauterin (IUI);
  4. Rezultate nga analiza të bëra të statusit hormonal: FSH, LH, PRL, E2, TSH- në ditën e 3 të ciklit, (jo më të vjetër se 6 muaj);
  5. PAP skrining (jo më i vjetër se 6 muaj, nëse ka qenë i rregullt;
  6. Strisho (analizë e sekretit) mikrobilogjike nga vagina dhe cervixi duke përfshirë edhe Chlamidia trachomatis (jo më të vjetër se 6 muaj);
  7. Marker për Hepatit B dhe C, HIV për të dy parnterët bashkëshortorë (jo më të vjetër se 6 muaj);
  8. Pasqyrë e gjakut, glikemi, sedimentacion (jo më të vjetër se 6 muaj);
  9. Dokumentacion tjetër mjeksorëvarësisht nga gjendja shëndetsore e çiftit bashkëshortorë (dijagnostika të kryera ose intervenime operative që kanë lidhje me sterilitetin, inseminime të kryera, in vitro fertiliyime të realizuara, sëmundje të tjera, terapia dhe mendime nga specialistë, te tjera..)

Droga e përdorur në TRA (Teknika riprodhuese të asistuara)

Klomifen citrat

Тој е структурно сличен со естрогените. Се врзува за рецепторите за естрогени во хипоталамусот (дел од мозокот што учествува во регулацијата на менструалниот циклус) и на тој начин продолжува лачењето на ГнРХ од хипоталамусот кој од своја страна ја стимулира хипофизата да лачи ФСХ и ЛХ. Овие два хормона учествуваат во стимулација на растот и созревањето на фоликулите во јајниците.
Кломифен цитратот се прима орално (преку уста) во форма на таблети од 50 мг. Со терапија се почнува од 3-7 ден од циклусот. Дозата е индивидуална, при тоа се земаат во предвид индексот на телесна тежина, одговорот на јајниците.
Efekti nga stimulimit ndiqet me ultrazë - bëhet folikulometri dmth, ndiqet numri dhe madhësia e folikuleve.

Gonadotropine

Тоа се хормони што нормално се лачаат од предниот дел на хипофизата и тука спаѓаат ФСХ (фоликулостимулирачки хормон) и ЛХ (лутеинизирачки хормон).

Në procesin e TAR këto hormone jepen në formë të injeksioneve që aplikohen nën lekurë.

Индукцијата на овулација обично започнува со ниски дози (50-75 ИУ/ ден) и постепено дозата може да се зголемува ако нема добар одговор од страна на јајниците. При секоја стимулација задолжително се следи ултразвучно бројот и големната на фоликулите бидејќи постои ризик од оваријална хиперстимулација.

Analogë GnRH

Barna që përdoren për desenzibilizim të hipofizës dmth përdoren për prevenim të rritjes së parakohëshme të LH në procesin e hiprestimulimit ovarial të kontrolluar (HOK).

Këtu bëjnë pjesë:

Agonistë të GnRH

Леупролид ацетат – ова лекарство се сврзува со рецепторите за ГнРХ и води до ослободување на супстанци што стимулираат секреција на ФСХ и ЛХ. Континуирана администрација на ова лекарство првично води до зголемена секреција на горенаведените хормони, а потоа до десензибилизација на хипофизата и пад во продукцијата на ФСХ и ЛХ, и на тој начин се спречува скокот на ЛХ во фазата на стимулација. Ваквите лекарства се користат во т.н. долги протоколи на стимулација.

Antagoniste të GnRH

Për dallim të agonistëve GnRH për ndikim të të cilëve është e nevojshmekohë prej 2-3 javëve, antagonistët e GnRH kan ndikim të menjëhershëm , në afat për disa orë bëjnë desenzibilizim të hipofizës, me pasojë të ramjes së nivelit të FSH, LH dhe estradiol. Përdoren në të ashtuquajtur protokolle të shkurtër të stimulimit.

ХЦГ- (Хуман Цхориониц Гонадотропин)

Ky është hormon polipeptid që sintetizohet në placentën. Përbëhet nga një alfa dhe një beta nën-njësi. Alfa nën-njësia është identike me alfa nën-njësinë e LH, FSH dhe TSH. Ky ilaç përdoret për përgatitjen e folikuleve për punktim. Pas pranimit të injeksionit me HCG ovulacioni ndodh në orën e 40. Kjo është moment kritik për shkak se punktimi i qelizave vezë duhet të bëhet para fillimit të ovulacionit dmth në orën 34-36 pas aplikimit të ilaçit.

Progesteron

Тоа е хормон што се проиведува од јајниците, жолтото тело по овулација и од постелката. Важен е за подготовка на слузницатаицата на матката за имплантација на оплодената јајце клетка. Прогестеронските препарати се во форма на вагиналети или инјекции со депо (продолжен) ефект. Терапијата со Прогестерон започнува од денот на ЕТ (ембрио трансвер) или инсеминација па се до 10-12 гестациска недела кога постелката е веќе развиена и може сама да го произведува.

Ekzaminimi i materialit të farës - Spermogrami

Ne po dëshmojmë se mënyra moderne e jetës (ajri i ndotur, stresi, ushqimi që hamë, alkooli ...) çon në shumë sëmundje dhe çrregullime në trupin tonë.

Dëshmi se të gjith këto faktorë ndikojnë edhe në kulatitetin e spermës është fakti se steriliteti mashkullorë krahasuar sot dhe dikur proentualisht rritet, gati është barazuar me sterilitetin femrorë.

Inseminimi

Inseminimi është një procedurë në të cilën spermatozoidi përpunohet, përqendrohet dhe me ndihmën e një kateteri të hollë injektohet direkt në mitrën e gruas. Kështu spermatozoidi në përqendrimin optimal arrijnë tubat (tubat fallopiane) ku kryhet fekondimi i vezës së pjekur.

Inseminimi rekomandohet tek partnerët me infertilitet të paqartë, të cilët kanë bërë tentativa për shtatzani të paktën 1 vjet. Që të aplikohet kjo metodë është e nevojshme treguesit e spermës së mashkullit të jenë në kufi tënormales ose ndër ato. Kusht i nevojshëm për inseminim të suksesshëm është tube të pershkueshme, për këtë është e nevojshme investigim paraprak i ashtuquajtur histerosalpingografi (HSG).

Мund të përdoret spermë nga partneri ose donatori.

SI ZHVILLOHET PROÇESI I INSEMINIMIT

Inseminimi mund të bëhet pa stimulim (cikël normal) në rastet kur nuk ka as infertilitet femërorë as mashkullorë dhe kur tek femra është e vërtetuar prezenca e ovulacionit. Kjo do të thotë se para proçedurës ndiqet niveli i LH dhe bëhen kontrolle ultrazë që të caktohet kur mund të bëhet inseminimi, pa dhënien e barnave. Përderisa tek gruaja është e vërtetuar mospasja e ovulacionit atëherë aplikohet stimulimi i ovulacionit me medikamente. Qëllimi i stimulimit është sa më shumë qeliza vezë të arrinë pjekurinë. Kjo arrihet me ndihmën e barnave si Klomifen Citrat ne formë të tabletave ose gonadotropin në fomë të injekcioneve që të stimulohen vezoret dhe të arrihet ovulacioni.

Kur pacientja është nën terapi për stimulim ovarial pandërpresë ndiqen numri dhe dimenzionet e folikuleve me ultrazë, dhe kur 2 ose 3 folikule arrijnë madhësi optimale mund të aplikohet injeksion me HCG që të shkaktohet ovulacioni. Përreth kohës së pritshme për ovulacion sperma përpunohet në laborator dhe ashtu e pregatitur me ndihmën e një katetri të hollë injektohet në shprastirën e mitrës.

Proçedura është pa dhimbje dhe krahasohet me ndjesinë e marrjes së PAP testit. PAs kryerjes së inseminimit gruaja mbetet në karriken gjinekologjike rreth 15 min.

Testi urinarë për shtatzani mund të bëhet në ditën e 15 nga proçedura. Testi me anë të gjakut për shtatzani mund të bëhet në ditën e 11-14 pas proçedurës. Para proçedurës ju dhe partneri juaj duhet të keni kryer testimet për HIV, Hepatit b dhe C si dhe kontroll mikrobiologjik të spermës.

SUKSES, PËRPARËSI DHE RREZIQE

Suksesi i inseminimit është i ulët nëse:

  • Mosha e gruas është mbi 40 vjeç
  • Gra me endometriozë të rëndë
  • Spermë me treguas jo të mirë
  • Qelizat vezë janë të pakta në numër ose me kualitet jo të mirë
  • Tek gra me çfarëdo niveli të dëmtimit të tubeve

Përparësia e inseminimt është se nuk ka punktim të folikuleve (që është metodë më invazive) dhe nuk ka nevojë për anestezion.

Rreziqet janë paraqitja e infeksionit në endoteliumin e mitrës, smazme, si dhe shtatzani ekstrauterine (shtatzani jasht mitrës).

Femra shterpësi

Rreth 15% e çifteve të martuara kanë vështirësi në krijimin e pasardhësve. Steriliteti femëror (infertilitetit) përbën 45% të infertilitetit në çiftet e martuara, 45% për shkak të faktorëve meshkuj dhe 10% për arsye të panjohura.
Arsyet më të shpeshta për infertilitetin femërorë janë:

  1. Faktorët ovarial

Çrregullimet në ovulacionin normal-anovulimi (mospasja e ovulimit) ose olioligoovulimi 9ovulacion i rrallë) si rezultat i PCO sindromit (polzcistic ovarial syndrome), insuficiencë ovariale e parakohshme, çrregullime endokrine, nivel i lartë i prolaktinës (ose) hormoneve natrioide.

  1. Endometriozë:

    sëmundje gjatë të cilës qelizat që ndërtojnë mitrën janë prezente edhe jashtë mitrës ( në vezore, shpraztirën abdominale, shenja nga operacionet e mëparshme, qafë të mitrës, vaginë). Simptomet janë- dhimbje kronike ne pjesën e poshtme të barkut veëanërisht në ditën e parë të ciklit menstrual. Dijagnoza caktohet në mënyrë laparoskopike dhe histopatologjike.

  2. Faktorë nga mitra

    Anomalitë strukturore janë shkaktarë të shpeshtë për probleme gjatë tentimeve për shtatzani si dhe për aborte spontane.
    Këtu bëjnë pjesë miomet e mitrës të cilët, varësisht nga madhësia, mund të deformojnë shprastirën e mitrës dhe në këtë mënyrë pengojnë në mbjelljen e qelizës vezë të fekonduar.
    Anomalitë anatomike të mitrës - si mitër njëbrirëshe, dybrirëshe, preyencë e septumit (mur ndarës) në shprastirën e mitrës janë gjithashtu shkaktarë tl shpeshtë për infertilitet femërorë, për aborte të hershme.

  3. Faktorë nga tubat

    Moskalueshmëria nëpër tube si pasojë e infekcioneve të mëparshme (adneksitis, salpingitis, hidrosalpinks), ndërhyrjet kirurgjikale, endometrioza. Kjo bie deri te pamundesia që spermatozoidet të kajonë tubat dhe të fekondojnë qelizën vezë ose qeliza vezë e fekonduar për arsye të tubeve të dëmtuara mund të mbillet në tube (shtatyani ekstrauterine- jashte mitrës). Ndërhzrje kirurgjikale rekonstruktive mundet të përmirësojë shancet pë shtatzani spontane , por, në rastet kur kjo është e pamundur, IVF është zgjidhje me adekuate.

  4. Faktorë që kanë të bëjnë me moshën e gruas

    Me rritjen e moshës së gruas bie edhe pjellshmëria e saj.

  5. Infertilitet i pashpjegueshëm (idiopatik):

    Kur me metodat bashkëkohore të mjeksisë nuk mund të dijagnostifikohet shkaku i infertilitetit.

Vlerësimi i partnerëve jopjellor

  1. Ovulacioni:
    • Vërtetim i prezencës ose mospasjes së ovulacionit me ndihmën e test-lentave të cilat i vëndojmë në enë me urinën dhe bëjnë matjen e nivelit më të lartë (maksimal) të hormonit LH, matjen e temperaturës bazale. Chlomiphene citrate challenge do të na informonte pë reyervat ovariale, për mundësinë e vezoreve të reagojnë ndaj stimulimit hormonal.
  2. Evaluim i organeve gjenitale me ultrazë:
    • Në 2D, 3D ose 4D proekcion vërehet mitra, tubet, vezorët, vërtetohen ose eliminohen ndryshimet ose çrregullimet e të njejtave (miome, polipe endometriale, cista dhe tumore të vezoreve).
  3. Statusi hormonal -analizë e TSH, FSH, LH, estradiol, testosteron, prolactin, AMH. 
  4. Testim për HIV, Hepatitis B/C , Siphilis, Gonnorhea, Chlamidia. 
  5. Histerosalpingografija (HSG):
    • Proçedurë gjatë të cilës nëpërmjet qafës së mitrës lëshohet kontrast në shprastirën e mitrës dhe me ndihmën e rentgenit bëhet inçizim. Kërkohen defekte në mbushje të shprastirës së mitrës dhe kalueshmerisë së tubeve.
  6. Histeroskopi dijagnostike:
    • me ndihmën e histeroskopit, me anestezion intravenoz me kohëzgjatje të shkurtër, depërtohet në miter dhe vizuelizohet shprastira e mitrës, hapjet dhe kalueshmëria e tubeve dhe, nëqoftë se janë prezente ndryshime si septum, miom në submukozë, polip, të njejtat mundet edhe të largohen. Kjo proçedurë kryhet menjëherë pas menstruacionit në mes ditës së 5-12 të ciklit.
  7. Laparoskopi dijagnostikuese:
    • metodë mikroinvazive, gjatë së cilës nëpërmjet 3 hapjeve të vogla në abdomen depërtohet në ..... dhe me ndihmën e kamerës shifet anatomia e mitrës, veyoreve, tubeve, bëhët hekja e cistave, miomeve, vragë (shenja) nga operacione të mëparshme. Gjatë intervenimit bëhet edhe hromopertubim që dont të thotë lëshim i ngjzrës metilen blu në tuba dhe shifet pëshkueshmëria e tubave (e njejta mund të ketë edhe efekt terapeutik nëse pengesa është e vogël).
  8. Analizë e spermës:
    • Që të eliminohet ose vërtetohet fakti për infertilitetin mashkullorë.